Các chuyên gia trong ngành ô tô đã cảnh báo rằng nếu giá ô tô sản xuất trong nước tiếp tục cao hơn nhiều so với mức giá phổ biến trên thế giới, việc mở rộng xuất khẩu sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Do đó, họ cho rằng cần có những chính sách ưu đãi hợp lý nhằm giảm giá thành sản phẩm và phát triển mạnh mẽ ngành công nghiệp ô tô nội địa, giúp tăng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Tình hình thị trường ô tô Việt Nam hiện nay
Thị trường ô tô Việt Nam đang trải qua giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ với sự tăng trưởng ổn định về sản lượng tiêu thụ hàng năm. Tuy nhiên, để đạt được các mục tiêu phát triển đến năm 2035, ngành công nghiệp ô tô cần phải giải quyết nhiều thách thức liên quan đến cơ sở hạ tầng và năng lực sản xuất. Bên cạnh đó, việc nhập khẩu vẫn chiếm tỷ trọng lớn khiến thị trường chịu áp lực cạnh tranh từ các mẫu xe ngoại nhập với giá thành hấp dẫn hơn.
Sản lượng tiêu thụ và dự báo phát triển đến 2035
Sản lượng xe hơi tiêu thụ tại Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc trong thập kỷ qua nhờ vào sự mở rộng của tầng lớp trung lưu và nhu cầu đi lại gia tăng. Dự báo đến năm 2035, thị trường này sẽ tiếp tục tăng trưởng nhưng đòi hỏi sự đổi mới trong công nghệ sản xuất và chính sách hỗ trợ nhằm giữ vững đà phát triển bền vững.
Mức nhập khẩu ô tô và so sánh với các nước trong khu vực
Việt Nam hiện vẫn phụ thuộc khá nhiều vào lượng ô tô nhập khẩu từ các quốc gia khác trong khu vực Đông Nam Á và châu Á nói chung. So với các nước láng giềng như Thái Lan hay Indonesia, tỉ lệ xe nhập khẩu của Việt Nam vẫn ở mức cao khiến ngành sản xuất nội địa gặp khó khăn khi cạnh tranh về giá cả và tính đa dạng sản phẩm.
Thách thức từ tỷ lệ nội địa hóa thấp và chuyển giao công nghệ
Một trong những hạn chế lớn nhất của ngành công nghiệp ô tô Việt là tỉ lệ nội địa hóa còn thấp, kéo theo chi phí sản xuất cao và khả năng cạnh tranh kém trên thị trường quốc tế. Việc chuyển giao công nghệ cũng chưa thực sự hiệu quả khi nhiều doanh nghiệp vẫn chưa đủ năng lực để tiếp nhận và ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật tiên tiến từ các đối tác nước ngoài.
Thực trạng sản xuất linh kiện ô tô trong nước
Ngành sản xuất linh kiện ô tô ở Việt Nam đang phát triển trên nền tảng phân tán nguồn lực và thiếu sự tập trung đầu tư chiến lược. Điều này gây ra không ít khó khăn cho việc xây dựng chuỗi cung ứng hiệu quả và bền vững. Các doanh nghiệp Việt Nam còn đứng sau so với các hãng lớn trên thế giới về quy mô cũng như năng lực sản xuất chủ lực.
Phân tán sản lượng theo nhiều nhãn hiệu gây khó khăn cho đầu tư
Sản lượng linh kiện được sản xuất phân tán cho nhiều thương hiệu khác nhau làm suy giảm khả năng tối ưu hóa dây chuyền sản xuất và giảm chi phí đầu tư tổng thể. Sự phân mảnh này cũng khiến việc nâng cao chất lượng linh kiện trở nên phức tạp do thiếu sự đồng bộ.
Chuỗi cung ứng toàn cầu của các hãng xe lớn và vị thế doanh nghiệp Việt
Các hãng xe hàng đầu thế giới đều sở hữu chuỗi cung ứng toàn cầu cực kỳ hiệu quả với mạng lưới nhà cung cấp linh kiện đa dạng, hiện đại. Trong khi đó, các doanh nghiệp nội địa còn hiếm khi góp mặt trong chuỗi giá trị này do hạn chế về quy mô, công nghệ cũng như quan hệ hợp tác quốc tế.
Nhu cầu thu hút liên doanh, nhà máy sản xuất linh kiện tại Việt Nam
Để nâng cao khả năng cạnh tranh, việc thu hút các liên doanh nước ngoài cũng như đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất linh kiện ngay tại Việt Nam là một hướng đi tất yếu. Điều này không chỉ tạo điều kiện tăng tỷ lệ nội địa hóa mà còn giúp chuyển giao công nghệ, thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực chuyên môn cao.
Giá thành ô tô trong nước và ảnh hưởng đến xuất khẩu
Hình ảnh minh họa chuyên gia phân tích tại tọa đàm
Giá bán ô tô tại thị trường Việt Nam thường cao hơn đáng kể so với mức giá trung bình trên thị trường quốc tế. Nguyên nhân chính bắt nguồn từ chi phí sản xuất cao do tỷ lệ nội địa hóa thấp cùng các loại thuế phí đầu vào lớn. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng mà còn làm giảm sức cạnh tranh của ô tô Việt trên thị trường xuất khẩu.
Giá bán ô tô trong nước cao hơn thế giới nhiều chục phần trăm
So sánh giá bán giữa các mẫu xe phổ biến cho thấy mức chênh lệch có thể lên tới hàng chục phần trăm so với cùng loại trên các thị trường nước ngoài. Điều này làm giảm đáng kể khả năng lựa chọn của người tiêu dùng đồng thời gây khó khăn khi đưa sản phẩm ra sân chơi quốc tế vốn đầy rẫy sự cạnh tranh gay gắt.
Tác động của giá thành cao đến khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế
Khi giá thành quá cao, xe hơi sản xuất tại Việt Nam dễ bị coi là kém hấp dẫn hoặc thậm chí mất thị phần so với xe nhập từ các quốc gia có chi phí sản xuất thấp hơn. Đây là rào cản lớn cản trở mục tiêu mở rộng quy mô xuất khẩu và khẳng định vị trí của ngành công nghiệp ô tô nước nhà trên bản đồ toàn cầu.
Đề xuất chính sách hỗ trợ giảm giá thành thông qua tăng tỷ lệ nội địa hóa
TS Ngô Nhật Thái đề xuất chính sách ưu đãi
Nhiều chuyên gia đề nghị cần thiết ban hành chính sách ưu đãi nhằm thúc đẩy tỷ lệ nội địa hóa linh kiện và nguyên vật liệu. Điều này đồng nghĩa với việc giảm thiểu chi phí nhập khẩu, đồng thời nâng cao năng lực sản xuất trong nước. Chính phủ cần tạo ra môi trường thuận lợi để hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng kỹ thuật hiện đại, góp phần hạ giá thành cuối cùng của chiếc xe.
Chính sách thuế linh kiện và chiến lược phát triển ngành ô tô
Các chính sách thuế hiện hành dành cho lĩnh vực linh kiện ô tô chủ yếu tập trung vào phần thân xe gây bất lợi cho việc đầu tư vào bộ phận cốt lõi như động cơ hay hệ thống truyền động. Đồng thời, xu hướng phát triển công nghệ hiện đại như xe điện hay động cơ hydro đặt ra yêu cầu cấp thiết phải điều chỉnh chính sách nhằm bắt kịp sự thay đổi của thị trường toàn cầu.
Hiện trạng áp dụng thuế chủ yếu vào thân xe, hạn chế đầu tư bộ phận cốt lõi
Việc đánh thuế nặng vào thân vỏ xe khiến ngân sách dành cho nghiên cứu và phát triển các bộ phận quan trọng khác bị hạn chế. Điều này kéo theo hệ quả là ngành công nghiệp hỗ trợ không thể tiến sâu vào những lĩnh vực then chốt giúp nâng cao chất lượng cũng như tính cạnh tranh cho toàn bộ chiếc xe.
Tình hình sản xuất một số linh kiện phổ thông như lốp, ắc quy trong nước
Những linh kiện phổ thông như lốp xe hay ắc quy đã có một số nhà máy hoạt động tại Việt Nam nhưng quy mô vẫn nhỏ bé so với nhu cầu của thị trường nội địa cũng như tiềm năng xuất khẩu. Việc mở rộng quy mô đầu tư vào những hạng mục này sẽ góp phần hoàn thiện chuỗi cung ứng và giảm thiểu phụ thuộc vào hàng nhập khẩu.
Xu hướng công nghệ mới xe điện động cơ hydro và tác động đến chính sách
Sự bùng nổ của công nghệ xanh như xe điện hay động cơ hydro đang dần thay đổi bộ mặt ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Chính phủ cũng cần cập nhật nhanh chóng hệ thống chính sách thuế, ưu đãi tài chính để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt tham gia nghiên cứu, chế tạo các loại phương tiện tiết kiệm nhiên liệu thân thiện môi trường.
Khuyến nghị phát triển các bộ phận thiết yếu cho tương lai ngành ô tô
Để bắt kịp xu hướng công nghệ thay đổi nhanh chóng trên thế giới, việc ưu tiên đầu tư phát triển hệ thống truyền động hiện đại cùng các thiết bị điện tử thông minh trở thành yếu tố sống còn đối với ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam. Thay vì tập trung quá nhiều vào động cơ xăng hoặc diesel truyền thống, các bộ phận căn bản phục vụ dòng xe xanh sẽ giúp tạo ra bước đột phá không chỉ về chất lượng mà còn về độ bền vững lâu dài.
Ưu tiên phát triển hệ thống truyền động điện tử hệ thống lái thay vì động cơ xăng diesel
Công nghệ truyền động điện tử kết hợp với hệ thống lái tự động ngày càng trở nên phổ biến bởi tính tiện lợi và hiệu suất vượt trội so với động cơ đốt trong truyền thống. Việc định hướng nghiên cứu và sản xuất tại thị trường nội địa sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế đồng thời mở rộng cơ hội hợp tác quốc tế.
Hướng đi phù hợp với xu thế công nghệ và nhu cầu thị trường toàn cầu
“Công cuộc chuyển đổi sang sử dụng phương tiện xanh không thể đảo ngược,” nhiều chuyên gia nhận định. Những ai nắm bắt được xu hướng này bằng cách xây dựng nền tảng kỹ thuật vững chắc sẽ dễ dàng thích nghi hơn cũng như duy trì lợi thế cạnh tranh trước áp lực hội nhập sâu rộng ngày càng tăng.
Các giải pháp thúc đẩy nội địa hóa và xuất khẩu ô tô Việt Nam
“Chuyên gia: Cần có chính sách ưu đãi cho ô tô Việt nếu giá cao hơn thế giới sẽ khó cho xuất khẩu” không chỉ là cảnh báo mà còn là lời kêu gọi hành động đồng bộ giữa nhà nước lẫn doanh nghiệp nhằm đẩy mạnh quá trình nội địa hóa cũng như mở rộng sân chơi quốc tế.
Việc khuyến khích các doanh nghiệp kéo theo chuỗi cung ứng đa dạng về Việt Nam mang lại lợi ích kép vừa hạ được giá thành vừa cải thiện năng lực kỹ thuật. Bên cạnh đó, những chính sách ưu đãi đặc biệt dành riêng cho doanh nghiệp xuất khẩu sẽ giúp họ tự tin hơn khi bước chân ra khỏi biên giới.
Khuyến khích các doanh nghiệp kéo theo chuỗi cung ứng vào Việt Nam
“Mở rộng chuỗi cung ứng là chìa khóa để giảm chi phí vật liệu đầu vào,” một chuyên gia nhận định. Việc tạo điều kiện thuận lợi về mặt thủ tục hành chính cũng như ưu đãi tài chính sẽ trở thành tiền đề quan trọng để thu hút đa dạng nhà cung cấp linh kiện cùng tham gia phát triển ngành.
Chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp xuất khẩu ô tô
“Ở góc độ dài hạn, cần có chương trình hỗ trợ rõ ràng bao gồm giảm thuế suất hoặc hỗ trợ tài chính nhằm kích thích hoạt động xuất khẩu,” góp phần cân bằng lại áp lực chi phí do giá bán trong nước đang khá cao so với mặt bằng chung thế giới.
Tạo môi trường thuận lợi cho hợp tác liên doanh giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài
“Liên kết là con đường ngắn nhất để nâng cấp trình độ kỹ thuật,” khi những hợp tác kinh doanh làm tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn cũng như kinh nghiệm quản lý tiên tiến giúp thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp ô tô Việt.
Tầm quan trọng của chính sách ưu đãi để thúc đẩy ngành ô tô Việt nam phát triển bền vững
“Chuyên gia: Cần có chính sách ưu đãi cho ô tô Việt nếu giá cao hơn thế giới sẽ khó cho xuất khẩu” là lời cảnh tỉnh đầy ý nghĩa về tình trạng giá thành cũng như sức cạnh tranh hiện tại của ngành công nghiệp ô tô trong nước. Chỉ khi nhà nước phối hợp chặt chẽ cùng cộng đồng doanh nghiệp để hình thành những chính sách hỗ trợ hợp lý thì mới có thể nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, hạ giá thành sản phẩm, qua đó mở rộng được quy mô xuất khẩu. Đây chính là chìa khóa giúp ngành ô tô Việt nam từng bước khẳng định vị trí vững chắc trên bản đồ ngành công nghiệp toàn cầu.
