Mới đây, Công an TPHCM đã công khai những điểm yếu nghiêm trọng trong an toàn sử dụng xe điện, đặc biệt là các nguy cơ gây cháy nổ. Bài viết này sẽ phân tích sâu về các lỗ hổng an toàn mà lực lượng chức năng chỉ ra, từ pin, bộ sạc cho đến quy chuẩn kỹ thuật còn thiếu hụt. Qua đó, người dùng có thể nắm rõ hơn để bảo vệ bản thân và phương tiện hiệu quả.
Nguy cơ từ pin và bộ sạc trôi nổi
Việc sử dụng pin và bộ sạc không đảm bảo chất lượng đang trở thành nguyên nhân hàng đầu gây cháy nổ trên các dòng xe điện hiện nay. Công an TPHCM đã chỉ ra rằng đa phần các vụ cháy đều liên quan mật thiết đến nguồn năng lượng cung cấp cho xe, đặc biệt là những sản phẩm không rõ nguồn gốc, kém chất lượng nhập lậu hoặc trôi nổi trên thị trường. Điều này đặt ra thách thức lớn trong việc bảo đảm an toàn cho người dân cũng như hạn chế tổn thất do cháy nổ gây ra.
Thượng tá Nguyễn Văn Tùng cung cấp thông tin tại cuộc họp báo.
Nguyên nhân chính gây cháy xe điện liên quan đến pin
Pin lithium-ion được sử dụng phổ biến trong xe điện có khả năng tích trữ năng lượng cao nhưng đồng thời cũng rất nhạy cảm với các điều kiện sử dụng không đúng cách. Nhiệt độ cao đột ngột hoặc sự cố chập mạch bên trong cell pin có thể dẫn đến hiện tượng phát nhiệt quá mức, tạo ra nguy cơ cháy nổ. Hơn nữa, việc sửa chữa hay thay thế pin bởi những nơi thiếu chuyên môn cũng làm tăng thêm rủi ro tai nạn nghiêm trọng.
Ảnh hưởng của pin kém chất lượng và bộ sạc không rõ nguồn gốc
Pin và bộ sạc không đạt chuẩn thường có thiết kế sơ sài, vật liệu rẻ tiền và không được kiểm định kỹ càng. Khi sử dụng liên tục, các linh kiện này dễ bị quá tải hoặc hỏng hóc đột ngột khiến dòng điện không ổn định, làm tăng nguy cơ phát sinh tia lửa dẫn đến cháy. Ngoài ra, việc dùng bộ sạc không tương thích với pin cũng làm giảm tuổi thọ thiết bị và tăng khả năng xảy ra sự cố.
Thực trạng thiếu quy chuẩn an toàn cho xe điện tại Việt Nam
Hiện nay, thị trường xe điện tại Việt Nam vẫn chưa có một Bộ Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia thống nhất về an toàn phòng chống cháy nổ cho các thiết bị liên quan như pin, bộ sạc hay hệ thống điều khiển. Sự thiếu hụt này dẫn đến việc người tiêu dùng khó lòng nhận biết sản phẩm nào đạt chuẩn và dễ dàng mua phải hàng giả, hàng nhái tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.
Nỗ lực xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về phòng cháy chữa cháy đối với xe điện
Trước thực trạng nguy cơ cháy nổ ngày càng gia tăng ở xe điện, các cơ quan chức năng của TPHCM cùng các đơn vị nghiên cứu đang thúc đẩy xây dựng và hoàn thiện tiêu chuẩn quốc gia riêng biệt liên quan đến phòng cháy chữa cháy cho loại phương tiện này. Việc ban hành quy chuẩn sẽ giúp kiểm soát tốt hơn chất lượng pin và phụ kiện, đồng thời hướng dẫn quy trình xử lý sự cố phù hợp nhằm giảm thiểu rủi ro tối đa.
Khuyến cáo an toàn khi sử dụng xe điện
Để giảm thiểu nguy cơ xảy ra cháy nổ đối với xe điện, người sử dụng cần chú ý tuân thủ một số biện pháp an toàn quan trọng. Việc chủ động kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng hệ thống pin cùng thiết bị điện là điều hết sức cần thiết nhằm phát hiện sớm dấu hiệu bất thường. Đồng thời lựa chọn sản phẩm chính hãng giúp đảm bảo độ bền và tính ổn định khi vận hành.
Kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng pin, hệ thống điện
Định kỳ kiểm tra tình trạng hoạt động của pin bao gồm cả các tiếp điểm điện và hệ thống dây dẫn sẽ giúp phát hiện kịp thời các hư hỏng hoặc xuống cấp có thể gây nguy hiểm. Người dùng nên mang xe đến các trung tâm chuyên nghiệp để bảo dưỡng nhằm kéo dài tuổi thọ thiết bị và tránh sự cố ngoài ý muốn.
Lựa chọn thiết bị sạc và pin chính hãng
Sử dụng những phụ kiện được sản xuất bởi nhà cung cấp uy tín sẽ nâng cao mức độ an toàn khi vận hành xe điện. Pin chính hãng thường được trang bị thêm lớp bảo vệ chống quá tải nhiệt hoặc chập mạch giúp hạn chế tình trạng bắt lửa từ bên trong. Bộ sạc chính hãng cũng có tính năng tự ngắt khi đầy giúp tránh hiện tượng sạc quá lâu gây phồng rộp hoặc nóng lên.
Hướng dẫn sạc an toàn, tránh sạc qua đêm và nơi kín
Người dùng tuyệt đối không nên để xe điện đang sạc qua đêm hoặc để sạc trong phòng kín thiếu thông khí vì điều này làm tăng áp lực nhiệt bên trong pin nếu có sự cố xảy ra đồng thời khó phát hiện kịp thời dấu hiệu bất thường. Việc giám sát quá trình sạc còn giúp chủ động tắt nguồn nếu thấy nhiệt độ thiết bị vượt ngưỡng an toàn.
Điều kiện khu vực sạc pin đảm bảo thông thoáng và chống cháy
Khu vực dành cho việc cắm sạc cần được bố trí ở nơi rộng rãi, thoáng khí tốt tránh gần vật liệu dễ bắt lửa như giấy, vải hoặc đồ nhựa dễ cháy. Ngoài ra nên trang bị bình chữa cháy nhỏ gọn phù hợp với loại nhiên liệu để xử lý nhanh chóng nếu xảy ra sự cố.
Biện pháp giảm thiểu rủi ro khi xảy ra sự cố cháy xe điện
Khi sự cố cháy nổ xe điện xảy ra dù đã áp dụng biện pháp phòng ngừa thì việc xử lý kịp thời đóng vai trò quyết định giữ an toàn tính mạng con người và tài sản xung quanh. Các biện pháp hạ nhiệt nhanh chóng hỗ trợ ngăn chặn đám cháy lan rộng đang được đề cao nhằm giảm thiểu hậu quả xấu nhất có thể.
Sử dụng phương tiện chữa cháy phù hợp để làm mát và ngăn cháy lan
Các thiết bị chữa cháy chuyên dụng như bình bọt foam hoặc khí CO2 được khuyến cáo sử dụng để dập tắt lửa tại nguồn ngay lập tức đồng thời làm giảm nhiệt độ rất hiệu quả. Tránh dùng nước trực tiếp vì có thể gây phản ứng hóa học làm tình hình trở nên nghiêm trọng hơn.
Di dời vật liệu dễ cháy khỏi khu vực nguy hiểm
Ngay khi phát hiện nguy cơ đám cháy lan rộng từ xe điện cần nhanh chóng chuyển tất cả đồ dùng hoặc vật liệu dễ bắt lửa xa khỏi phạm vi ảnh hưởng nhằm hạn chế sự mở rộng của ngọn lửa đồng thời tạo thuận lợi cho công tác dập tắt.
Đặc điểm xử lý sự cố cháy xe điện khác biệt so với cháy thông thường
Do bản chất của pin lithium-ion cùng các thành phần hóa học đặc trưng khiến đám cháy xe điện chứa những yếu tố độc hại cũng như phản ứng khó đoán hơn so với đám cháy truyền thống. Vì vậy việc khai thác kinh nghiệm chuyên môn sâu sắc từ đội cứu hộ cứu nạn là vô cùng cần thiết để xử lý đúng cách mà vẫn đảm bảo an toàn cho người xung quanh.
Nâng cao năng lực ứng phó cháy nổ xe điện tại TPHCM
Nhận thức rõ mức độ nghiêm trọng của vấn đề cháy nổ liên quan đến xe điện, TPHCM đã tập trung xây dựng kế hoạch nâng cao năng lực ứng phó một cách bài bản qua nhiều hướng đi khác nhau nhằm đảm bảo hiệu quả quản lý rủi ro tối đa.
Phối hợp xây dựng danh mục trang thiết bị chữa cháy chuyên dụng
Việc phối hợp giữa các đơn vị chức năng nhằm lựa chọn trang thiết bị chữa cháy phù hợp với đặc thù của đám cháy do pin gây ra đang được triển khai thực hiện quyết liệt. Danh mục này dự kiến sẽ bao gồm các loại bình bọt mới nhất cùng máy làm lạnh chuyên dụng giúp ngăn chặn nhanh chóng tiến triển của ngọn lửa.
Tăng cường đào tạo và trang bị cho lực lượng phòng cháy chữa cháy
Bên cạnh trang thiết bị hiện đại thì yếu tố con người cũng hết sức quan trọng. Lực lượng phòng chống cháy nổ tại thành phố đang nhận được các khóa huấn luyện chuyên sâu nhằm nâng cao kỹ năng xử lý tình huống đặc thù đối với phương tiện chạy bằng pin lithium-ion đồng thời cập nhật thêm kiến thức khoa học mới nhất.
Vai trò của các cơ quan chức năng trong quản lý và kiểm soát rủi ro
Các cơ quan quản lý nhà nước giữ vai trò then chốt trong việc ban hành chính sách quy định nghiêm ngặt về kiểm tra chất lượng sản phẩm cũng như quản lý chặt chẽ lưu thông hàng hóa thiết bị liên quan đến xe điện trên địa bàn. Sự phối hợp linh hoạt giữa cảnh sát phòng chống tội phạm gian lận thương mại với đơn vị cảnh sát phòng cháy góp phần tạo môi trường vận hành an toàn hơn cho cộng đồng.
Xu hướng phát triển xe điện và yêu cầu đảm bảo an toàn
Sự gia tăng mạnh mẽ nhu cầu sử dụng xe điện là xu hướng tất yếu trong bối cảnh phát triển giao thông xanh thân thiện môi trường nhưng song hành với đó là thách thức lớn về mặt đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng và xã hội.
Sự cần thiết của việc tuân thủ quy tắc an toàn của người dân
“Công an TPHCM chỉ ra những lỗ hổng an toàn gây cháy nổ xe điện” đồng thời nhấn mạnh rằng ý thức tự giác tuân thủ quy định về sử dụng đúng cách phương tiện, lựa chọn phụ kiện chính hãng cũng như thực hiện nghiêm túc khuyến cáo về kỹ thuật sẽ góp phần rất lớn hạn chế tai nạn đáng tiếc xảy ra.
Hoàn thiện quy chuẩn kỹ thuật và phòng cháy chữa cháy từ cơ quan chức năng
“Công an TPHCM chỉ ra những lỗ hổng an toàn gây cháy nổ xe điện” cũng đưa ra đề xuất tăng cường hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn quốc gia phục vụ mục tiêu kiểm soát chặt chất lượng sản phẩm từ khâu chế tạo tới phân phối nhằm nâng cao mức độ an toàn chung trên thị trường.
Kiểm soát hiệu quả nguy cơ cháy nổ trong tương lai
“Công an TPHCM chỉ ra những lỗ hổng an toàn gây cháy nổ xe điện” làm nền tảng để xây dựng chiến lược quản lý rủi ro bài bản dựa trên khoa học công nghệ mới nhất kết hợp giữa giám sát kỹ thuật thông minh cùng truyền thông nâng cao nhận thức nhằm giảm thiểu tối đa thiệt hại do sự cố có thể gây ra khi số lượng phương tiện tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ.
Kết luận về thực trạng và giải pháp nâng cao an toàn cho xe điện tại TPHCM
“Công an TPHCM chỉ ra những lỗ hổng an toàn gây cháy nổ xe điện” là lời cảnh tỉnh quan trọng dành cho cả người dùng lẫn nhà quản lý trong việc tăng cường cảnh giác và chịu trách nhiệm chung nhằm xây dựng môi trường giao thông sạch đẹp nhưng vẫn đảm bảo sự an toàn tối đa về mặt kỹ thuật cũng như phòng chống tai nạn liên quan đến phương tiện chạy bằng pin. Những biện pháp đồng bộ từ kiểm soát chất lượng đến đào tạo lực lượng ứng phó sẽ góp phần hạn chế đáng kể những hậu quả nghiêm trọng do sự cố bất ngờ trong tương lai gần.
